امروزه گرانول نقش بسیار پررنگی در زندگی ما داشته و در تولید بسیاری از محصولات از کفش و دمپایی گرفته تا تجهیزات پزشکی مانند کیسه خون، لوله های تنفسی و … استفاده می شود که بسیار حائز اهمیت می باشد. این مواد انواع مختلفی دارند که هر کدام خواص منحصر به فردی داشته و در زمینه های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند. از رایج ترین انواع این مواد پلیمری می توان به گرانول های پلی اتیلن، پلی پروپیلن، پلی استایرن پلی کربنات، پلی وینیل کلراید و اتیلن وینیل استات اشاره کرد که هر کدام دارای خواص شیمیایی و مکانیکی متفاوتی بوده و برای کاربردهای خاص مناسب می باشند.
پلیمرها به صورت پودر، پولک و گرانول استفاده می شوند، اما همیشه این سوال پیش می آید که کدام نوع از آن ها برای استفاده در صنایع مناسب است؟ granule بهترین نوع فرم پلیمری برای مصارف صنعتی است. زیرا ماشین آلات تولید پلاستیک به گونه ای ساخته می شوند که به جای پودر بهتر است از فرم گرانولی پلیمر استفاده شود. بنابراین در این مقاله سعی داریم به انواع گرانول بپردازیم و با کاربرد انواع ترکیبات در صنایع آشنا شویم. پس از خواندن این مقاله به اهمیت granule در زندگی خود پی خواهید برد. برای آشنایی با این مقاله تا انتها با ما همراه باشید.
گرانول چیست؟
در تعریف گرانول، ابتدا باید بدانیم که گرانول یک ماده پلیمری خاص نیست، بلکه شکلی از پلیمر است که به شکل گلوله های کوچک مانند گلوله تولید می شود تا برای ساخت محصولات پلاستیکی استفاده شود. در واقع مواد اولیه در ابتدا به صورت پودر در تولید محصولات پلاستیکی استفاده می شد، اما بعدها مشخص شد که این مواد پلیمری پودری خطراتی مانند مشکلات تنفسی، مشکلات ریوی و مشکلات خونی را به همراه دارد. به علاوه استفاده از مواد به صورت پودر صرفه اقتصادی ندارد زیرا مقدار زیادی از این پودر در حین استفاده هدر می رود و همچنین باعث آلودگی محیط زیست می شود.
بنابراین، محققان متوجه شدند که باید مواد پلیمری را به صورت granule درآورند و سپس از آن ها برای تولید انواع محصولات پلاستیکی استفاده کنند. گرانول ها انواع مختلفی دارند که هر کدام خواص متعددی دارند و برای کاربردهای متفاوتی استفاده می شوند. پرمصرف ترین انواع آن شامل پلی اتیلن، پلی پروپیلن، پلی کربنات، پلی وینیل کلراید (PVC) و اتیلن وینیل استات (EVA) می باشد که در ادامه به کاربرد آن ها پرداخته می شود.
کاربرد انواع گرانول
انواع مختلفی از گرانول ها با توجه به خواص فیزیکی و شیمیایی برای کاربردهای مختلف استفاده می شوند. در ادامه به مهمترین کاربردهای هریک از آن ها در صنعت می پردازیم.
گرانول پلی اتیلن (PE)
این نوع، یکی از پرمصرف ترین گرانول های دنیاست و انواع مختلفی دارد که بسته به نوع هر کدام که خواص متفاوتی دارند، برای کاربردهای وسیعی مورد استفاده قرار می گیرند. به طور کلی با توجه به خواص بسیار عالی از جمله پلاستیسیته بالا و شفافیت خوب، سبک و ضد آب، مقاومت بالا در برابر ضربه در تولید محصولاتی مانند ظروف یکبار مصرف، کیسه های پلاستیکی، لوله، بطری های پلاستیکی، بسته بندی محصولات غذایی، اسباب بازی ها و بسیاری دیگر از محصولات.
بیشتر بخوانید: مواد اولیه پلاستیک و فرایند ساخت آن
گرانول پلی پروپیلن (PP)
پس از پلی اتیلن محبوب ترین گرانول مورد استفاده در صنعت پلی پروپیلن است که به دلیل خواصی مانند مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی، مقاومت در برابر حرارت، مقاومت کششی بالا و … در تولید محصولاتی مانند بسته بندی مواد غذایی و لبنیات، قطعات خودرو ، لوازم التحریر، تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی، الیاف و … در گستره وسیعی استفاده می شود.
گرانول پلی کربنات (PC)
این نوع گرانول نیز جزو گرانول های پرکاربرد محسوب می شوند و به دلیل خواصی مانند شفافیت بالا، مقاومت بسیار بالا در برابر ضربه و نور خورشید و استحکام بالا در کاربردهایی مانند لوح های فشرده مانند سی دی و دی وی دی، چاپ سه بعدی، شیشه های ضد گلوله، تجهیزات ایمنی، قطعات خودرو مانند چراغ خودرو، قطعات هواپیما، سقف شیشه ای و سایر محصولات مورد استفاده قرار می گیرد.
گرانول پلی استایرن (PS)
این نوع گرانول با خواصی مانند شکل پذیری و انعطاف پذیری، قیمت مناسب، عایق الکتریکی، مقاومت بسیار بالا در برابر مواد شیمیایی و ضربه، براقیت و شفافیت بالا در تولید محصولاتی مانند ظروف یکبار مصرف، اسباب بازی، محصولات برقی و الکترونیکی، ظروف پلاستیکی، بسته بندی، لوازم خانگی و غیره استفاده می شود.
گرانول پلی وینیل کلراید (PVC)
گرانول پلی وینیل کلراید (pvc)به دلیل خواص متعدد از جمله مقاومت در برابر ضربه بالا، انعطاف پذیری خوب، زیست سازگاری، عایق الکتریکی و دوام بالا در بسیاری از صنایع در تولید محصولاتی مانند لوله های آب و فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرد. در یراق آلات، پروفیل در و پنجره، شیلنگ، سیم و کابل، قطعات داخلی و خارجی خودرو مانند سپر و داشبورد، تجهیزات ورزشی، تجهیزات پزشکی مانند ماسک و لوله های تنفسی، بسته بندی و … کاربرد دارد.
گرانول اتیلن وینیل استات (EVA)
گرانول EVA همچنین دارای خواص بسیاری مانند انعطاف پذیری عالی، استریل بودن، مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی و نور خورشید، خاصیت چسبندگی و … می باشد که آن را به مناسب ترین گزینه در صنایع کفش و چسب تبدیل می کند. ترکیبات EVA بیشتر در دو گرید 18 و 28 درصد استفاده می شود. انواع ترکیبات EVA به طور گسترده در طیف وسیعی از صنایع استفاده می شود. از جمله کاربردهای آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تولید دمپایی، کفی کفش، پوشاک، تولید فوم های ورزشی، تولید چسب هایی مانند چسب حرارتی، تولید کفپوش صنعتی، تولید تجهیزات پزشکی از قبیل کیسه خون، ماسک و دستکش جراحی، تولید انواع انواع قطعات خودرو، تولید بسته بندی محصولات غذایی و دارویی و غیره.
اهمیت شناخت انواع گرانول در صنایع مختلف
قبلاً اشاره کردیم که این ترکیبات را می توان در انواع مختلفی تولید کرد که هر کدام به نوبه خود دارای خواص فیزیکی و شیمیایی متفاوت و منحصر به فردی هستند که در زمینه های مختلف برای تولید انواع کالاها و محصولات پلاستیکی مورد استفاده قرار می گیرند. نوع ترکیب مورد استفاده در صنایع بسیار مهم است. زیرا در کیفیت محصول نهایی بسیار موثر است. پایه پلیمری، ضریب سازگاری و افزودنی های شیمیایی از جمله موارد مهم در ترکیبات هستند که مقادیر متفاوتی در تولید ترکیبات دارند. اساساً ترکیبات، با هدف افزایش خواص مکانیکی، فیزیکی و حرارتی به مواد اولیه پلیمری اضافه میشوند.
در نتیجه هر کدام از آن ها برای کاربرد خاصی مناسب هستند. مثلاً ترکیبی که خواص فیزیکی و شیمیایی آن به گونه ای تولید می شود که برای تولید کفش مناسب باشد، نمی توان با همان خواص برای تولید اسباب بازی استفاده شود و باید خواص فیزیکی آن را تغییر داد. بنابراین برای انتخاب گرانول مناسب برای تولید محصول مورد نظر خود حتما قبل از خرید با کارشناسان متخصص مشورت کنید.
این روزها گرانول ها در طیف وسیعی از صنایع مورد استفاده قرار می گیرند. این ترکیبات ذرات کوچک و گردی از انواع مختلف هستند. گرانول های پلی اتیلن، پلی پروپیلن، پلی کربنات، پلی استایرن، PVC و EVA از پرمصرف ترین انواع گرانول در صنایع هستند که در محصولات بی شماری مورد استفاده قرار می گیرند. هر یک از این ترکیبات خواص خاص خود را دارند و با توجه به خواص شیمیایی و فیزیکی خود برای کاربردها استفاده می شوند. بنابراین انتخاب ترکیب مناسب برای تولید محصول مورد نظر بسیار مهم است.