استون

استون با فرمول شیمیایی CH₃)₂CO) اولین عضو خانواده ی کتون هاست. استون که ماده اس بی رنگ، فرار و به شدت آتش گیر است به دلیل قطبیت بالا، حلال خوبی برای اکثر مواد آلی به شمار می آید. این ماده به خوبی در آب، اتانول و اتر حل شده و معمولا به عنوان حلال و پاک کننده و لکه بر استفاده می شود. یکی از ساده‌ترین روش‌های ساخت این ماده تقطیر استات کلسیم است.

استون چیست؟

استون که نام علمی آن پروپانون (Propanone) است، یکی از مهم‌ترین ترکیبات آلی در دنیای مواد شیمیایی محسوب می‌شود. این مایع بی‌رنگ، فرّار و قابل اشتعال است و بوی نافذ و تندی دارد که احتمالاً بسیاری از ما با آن آشنا هستیم.
این ماده جزو خانواده‌ی کتون‌هاست و به دلیل ویژگی‌هایی مانند قدرت حل‌کنندگی بالا و سرعت تبخیر زیاد، کاربردهای فراوانی در صنایع گوناگون پیدا کرده است. جالب است بدانید این محصول نه‌تنها به‌صورت صنعتی تولید می‌شود، بلکه به مقدار اندک به‌طور طبیعی در بدن انسان، حیوانات و برخی گیاهان نیز وجود دارد.

نام دیگر استون چیست؟

استون در دنیای علمی و صنعتی، اسامی دیگری هم دارد که دانستن آن‌ها می‌تواند مفید باشد. مهم‌ترین نام‌های دیگر این ماده شامل دی‌متیل کتون (Dimethyl ketone)، بتا-کتوپروپان، کیتون پروپیلیک و البته همان پروپانون است. این اسامی بیشتر در متون تخصصی یا فرمولاسیون‌های شیمیایی استفاده می‌شوند، اما در مکالمات روزمره و بین مصرف‌کنندگان، همان «استون» رایج‌ترین اصطلاح است.

کاربرد استون چیست؟

استون ماده‌ای چندمنظوره است و در حوزه‌های مختلف از خانه گرفته تا کارخانه‌ها کاربرد دارد.

• کاربردهای خانگی
  1. پاک‌کردن لاک ناخن (اصلی‌ترین ماده در لاک‌پاک‌کن‌ها)
  2. حذف لکه چسب از روی شیشه، فلز یا پلاستیک
  3. تمیزکردن قلم‌مو و غلطک رنگ بعد از نقاشی
  4. پاک‌کردن لکه‌های رنگ از روی لباس (با احتیاط!)
  5. زدودن اثر جوهر، گریس و قیر از روی سطوح
  6. استفاده به‌عنوان حلال در برخی پروژه‌های DIY یا هنری
• کاربردهای صنعتی
  1. تمیزکردن قطعات فلزی از روغن، چربی و آلودگی
  2. شستشوی ابزار و وسایل آلوده به رنگ، چسب یا رزین
  3. رقیق‌کننده رنگ‌های پایه حلال در رنگ‌کاری خودرو
  4. حذف پوشش‌های صنعتی از سطوح فلزی و پلاستیکی
  5. حلال برای پلیمرها در تولید پلاستیک‌ها و الیاف مصنوعی
  6. استفاده در تولید چسب، تینر و لاک صنعتی
  7. پیش‌ماده در سنتز ترکیبات آلی مانند آکرلیک اسید یا متیل متاکریلات
  8. حذف مرکب و جوهر از دستگاه‌های چاپ صنعتی
  9. حلال کمکی در ساخت انواع رزین و فایبرگلاس
  10. ضدعفونی تجهیزات صنعتی با خلوص پایین‌تر
• کاربردهای آزمایشگاهی و علمی
  1. حلال برای استخراج یا حل‌کردن ترکیبات شیمیایی
  2. تمیزکردن ظروف و ابزار آزمایشگاهی از چربی و آلودگی
  3. خشک‌کردن سریع سطوح پیش از آنالیز یا آزمایش
  4. استفاده در آماده‌سازی نمونه‌ها برای طیف‌سنجی
  5. خالص‌سازی و کریستالیزه‌کردن ترکیبات آلی
• کاربردهای پزشکی و دارویی
  1. ماده واسط در سنتز برخی داروهای ضدعفونی یا آنتی‌بیوتیک‌ها
  2. استفاده در تولید کرم‌های موضعی و ترکیبات پوست
  3. به‌عنوان حلال برای برخی مواد موثره در ترکیبات دارویی
  4. ضدعفونی غیراستاندارد ابزار غیربحرانی (در مواقع اضطرار و غیرکلینیکی)
• کاربردهای آرایشی و بهداشتی
  1. ماده اصلی در ساخت لاک‌پاک‌کن‌ها
  2. حلال در برخی محصولات زیبایی مثل اسپری یا تمیزکننده ناخن
  3. پاک‌کردن ناخن‌های اکریلیک یا ژل
  4. پاک‌کردن چسب مژه مصنوعی یا پروتزهای زیبایی (با دقت و احتیاط)

قیمت استون

قیمت استون بسته به عوامل مختلفی متغیر است: نوع آن (صنعتی، دارویی، آزمایشگاهی)، درصد خلوص، برند تولیدکننده، حجم بسته‌بندی، و حتی شرایط بازار جهانی مواد شیمیایی. به‌طور کلی، مدل صنعتی قیمت پایین‌تری نسبت به گرید آزمایشگاهی یا دارویی دارد.
قیمت این ماده معمولاً به‌صورت لیتری یا کیلویی محاسبه می‌شود. برای خرید عمده، بسیاری از تأمین‌کنندگان تخفیف‌های ویژه‌ای ارائه می‌دهند. در ماه‌ها یا سال‌هایی که نوسانات نرخ ارز یا تحریم‌ها تأثیرگذار هستند، قیمت این ماده نیز دچار تغییرات می‌شود. بنابراین توصیه می‌شود قیمت‌ها را از منابع معتبر و به‌روز استعلام بگیرید.

خرید استون

برای خرید استون لازم است ابتدا نوع مصرف خود را مشخص کنید. اگر این محصول را برای مقاصد صنعتی نیاز دارید، نوع صنعتی گزینه‌ی مناسبی است. اگر برای آزمایشگاه یا کارهای تحقیقاتی قصد خرید دارید، باید مدلی با خلوص بالاتر تهیه کنید.
خرید این محصول معمولاً از طریق تأمین‌کنندگان مواد شیمیایی، فروشگاه‌های تخصصی، نمایندگی‌های فروش، یا حتی فروشگاه‌های اینترنتی انجام می‌شود. هنگام خرید حتماً به برگه‌ی مشخصات فنی (COA) و برگه‌ی ایمنی (msds استون) محصول توجه کنید. پروپانون در بسته‌بندی‌های متنوعی از بطری‌های یک لیتری گرفته تا بشکه‌های ۲۰۰ لیتری به فروش می‌رسد.

استون صنعتی

استون صنعتی با خلوص پایین‌تر از انواع آزمایشگاهی یا دارویی عرضه می‌شود و برای مصارف صنعتی طراحی شده است. این نوع محصول عمدتاً در کاربردهایی مانند پاک‌کردن روغن‌ها و چربی‌های صنعتی، رقیق‌کردن رنگ‌ها، تمیزکردن ابزارآلات، تولید چسب و رزین، و به‌عنوان حلال در فرآیندهای تولید استفاده می‌شود.
خلوص پروپانون صنعتی معمولاً حدود ۹۹ درصد یا کمی پایین‌تر است و به دلیل به دلیل قیمت مقرون‌به‌صرفه، در صنایعی که نیاز به دقت و خلوص بالای گرید آزمایشگاهی ندارند، بسیار محبوب است.

انواع استون

استون بر اساس کاربرد و میزان خلوص، به چند دسته اصلی تقسیم می‌شود:

1. صنعتی
   مخصوص مصارف تولیدی و کارخانه‌ای، قیمت اقتصادی‌تر.
2. آزمایشگاهی
   خلوص بسیار بالا (۹۹.۹ درصد یا بیشتر)، مناسب تحقیقات علمی و آزمایشگاه‌ها.
3. دارویی
   دارای استانداردهای بهداشتی سخت‌گیرانه، قابل استفاده در تولیدات دارویی.
4. آرایشی
   فرمولاسیون خاص برای استفاده در تولید پاک‌کننده‌های لاک ناخن و سایر محصولات زیبایی.

تولید استون

بیشتر استون مورد استفاده در جهان از طریق فرآیند کومن (cumene process) تولید می‌شود. در این روش، بنزن و پروپیلن واکنش می‌دهند و کومن تولید می‌کنند. سپس کومن به هیدروپراکسید کومن اکسید می‌شود و در نهایت به این ماده و فنل تجزیه می‌شود. این فرآیند علاوه بر تولید پروپانون، فنل هم تولید می‌کند که یک ماده‌ اولیه‌ی مهم در صنایع پلاستیک‌سازی و رزین‌سازی است.
در گذشته، این ماده از تقطیر چوب هم به‌دست می‌آمد، اما امروزه این روش منسوخ شده است. علاوه بر تولید صنعتی، مقادیر اندکی از استون به‌طور طبیعی در بدن موجودات زنده، به‌ویژه در شرایط کتوزیس یا روزه‌داری طولانی، تولید می‌شود.

فروش استون

فروش این محصول هم به‌صورت عمده و هم جزئی انجام می‌شود. تأمین‌کنندگان بزرگ معمولاً این ماده را در بشکه‌های ۲۰۰ لیتری یا تانکرهای بزرگ عرضه می‌کنند، در حالی که فروشگاه‌های کوچک‌تر بسته‌بندی‌های یک تا پنج لیتری ارائه می‌دهند. فروش پروپانون نیازمند رعایت مقررات حمل‌ونقل مواد شیمیایی خطرناک است.
بعضی از فروشندگان خدمات مشاوره‌ای در انتخاب گرید مناسب پروپانون ارائه می‌دهند. همچنین برخی از شرکت‌ها فروش آنلاین را فراهم کرده‌اند که برای خریداران کوچک‌تر بسیار راحت است. یکی از برترین شرکت های عرضه کننده این محصول، شرکت شیمی پل است که می توانید جهت استعلام قیمت و تهیه انواع محصولات شیمیایی از جمله استون، با کارشناسان آن تماس حاصل نمایید.

کاربرد استون صنعتی

استون صنعتی کاربردهای متنوعی دارد که شامل موارد زیر می‌شود:

• پاک‌کردن قطعات فلزی و صنعتی
  در کارگاه‌ها و صنایع خودروسازی برای از بین بردن چربی‌ها و آلودگی‌ها.
• حلال رنگ‌ها و چسب‌ها
  در تولید و رقیق‌کردن رنگ‌ها، چسب‌ها و لاک‌ها (اروزیل در تولید چسب و رنگ نقش دارد)
• شوینده‌ی ابزارها
  برای تمیز کردن وسایل و تجهیزات صنعتی.
• ساخت رزین‌ها و پلیمرها
  محلول این ماده به‌عنوان حلال یا شرکت‌کننده در واکنش‌های شیمیایی در تولید پلاستیک‌ها به‌کار می‌رود.
• تهیه مشتقات شیمیایی
  این محصول به‌عنوان ماده‌ی اولیه در سنتز برخی ترکیبات آلی استفاده می‌شود.

استون صنعتی به دلیل مقرون‌به‌صرفه بودن و کارایی بالا، جایگاه مهمی در صنایع کوچک و بزرگ دارد.

خرید استون صنعتی

برای خرید پروپانون باید به تأمین‌کنندگان معتبر مواد شیمیایی مراجعه کنید. بعضی از شرکت‌ها امکان ارائه‌ی نمونه، تخفیف برای خرید عمده، و حمل ‌ونقل ایمن را فراهم می‌کنند. هنگام خرید، به مواردی مثل نوع بسته‌بندی، خلوص و خدمات پس از فروش توجه کنید. اگر واحد تولیدی دارید، بهتر است استون صنعتی را به‌صورت بشکه‌ای یا حجمی خریداری کنید تا قیمت تمام‌شده‌ی شما کمتر شود.

استون را از کجا بخریم؟

پاسخ به این سؤال بستگی به نوع مصرف و میزان موردنیاز شما دارد. اگر مصرف‌کننده‌ خانگی یا خرد هستید، می‌توانید استون را از فروشگاه‌های لوازم شیمیایی یا فروشگاه‌های اینترنتی معتبر تهیه کنید. اگر مصرف‌کننده‌ صنعتی هستید، بهتر است مستقیماً از واردکنندگان، تولیدکنندگان، یا نمایندگی‌های رسمی فروش مواد شیمیایی خرید کنید. این تأمین‌کنندگان از جمله شرکت شیمی پل اغلب امکان عقد قرارداد تأمین طولانی‌مدت دارند و می‌توانند قیمت رقابتی‌تر و خدمات بهتری ارائه دهند. برای کسب اطلاعات بیشتر با واحد فروش تماس حاصل نمایید.

فرق استون و الکل

یکی از پرسش‌هایی که زیاد مطرح می‌شود این است که استون و الکل چه تفاوت‌هایی دارند؟ در نگاه اول هر دو حلال‌هایی فرّار هستند، اما از نظر شیمیایی و کاربردی با هم تفاوت دارند:

• ساختار شیمیایی: این ماده یک کتون است؛ الکل‌ها گروه هیدروکسیل دارند.
• قابلیت حل‌کنندگی: پروپانون برای حل کردن پلیمرها، رزین‌ها و برخی چسب‌ها قوی‌تر است.
• سرعت تبخیر: استون سریع‌تر از الکل تبخیر می‌شود.
• کاربرد: الکل بیشتر به‌عنوان ضدعفونی‌کننده و حلال در صنایع دارویی به‌کار می‌رود، در حالی‌که پروپانون عمدتاً در صنایع شیمیایی، آرایشی، رنگ‌سازی و پلاستیک‌سازی استفاده می‌شود.
• بو: بوی این ماده تیزتر و نافذتر است.

در مجموع، انتخاب بین این دو محصول به نوع مصرف شما بستگی دارد

استون در شیمی پل

استون ماده‌ای پرکاربرد و ضروری در صنایع مختلف است که هم در مقیاس‌های بزرگ و هم کوچک استفاده می‌شود. آشنایی با انواع، کاربردها، قیمت، روش‌های خرید، و تفاوت‌های آن با سایر مواد می‌تواند به شما کمک کند تا انتخاب بهتری داشته باشید. چه برای تولید صنعتی و چه برای مصارف آزمایشگاهی یا حتی خانگی، خرید این ماده از تأمین‌کنندگان معتبر تضمین‌کننده‌ی کیفیت و ایمنی محصول است.
همچنین شناخت تفاوت‌های این ماده با موادی مثل الکل به شما کمک می‌کند در کاربردهای خاص، انتخاب دقیق‌تری داشته باشید. در صورتی که قصد خرید این محصول را دارید، فراموش نکنید به خلوص، نوع بسته‌بندی، و شرایط حمل‌ونقل محصول توجه ویژه داشته باشید تا خریدی مطمئن، اقتصادی و کاربردی انجام دهید.